پیام در خصوص سوگواری در همه­گیری ویروس کرونا

• گرچه برگزاری مراسم سوگواری نقش مهمی برای کنار آمدن فرد سوگوار با اندوه ناشی از فقدان دارد، اما به دلیل احتمال شیوع بیماری، از برگزاری مراسم عمومی اجتناب کنیم.
• مراسم سوگواری را با حداقل افراد و ترجیحا فقط با اعضای خانواده خود برگزار کنیم.
• همه‌گیری تمام خواهد شد و می‌توانیم پس از پایان همه گیری، مراسم عمومی شایسته برای متوفی برگزار کنیم.
• می‌توانیم بعد از پایان همه‌گیری، در زمان خاصی که برای ما معنی‌دار است برای متوفی مراسم برگزار کنیم.
• مراسم سوگواری را به صورت مجازی با دیگر افراد خانواده، نزدیکان و آشنایان برگزار کنیم.
• برای مراسم سوگواری به صورت مجازی، ساعت مشخصی را از قبل به نزدیکان و دوستان اعلام کنیم و به صورت آنلاین (صوتی یا تصویری) مراسم را برگزار کنیم.
• در مراسم سوگواری به صورت مجازی، از درد و غم خود بگوییم.
• در مراسم سوگواری به صورت مجازی، قرآن و دعا بخوانیم.
• در مراسم سوگواری به صورت مجازی، در مورد متوفی صحبت کنیم.
• در مراسم سوگواری به صورت مجازی، از خاطرات مشترک و یا احساسات خود در مورد متوفی بگوییم و همراه هم به سوگ بنشینیم.
• برای خودمان، عزاداریمان و مرور خاطراتمان با عزیز از دست رفته، وقت کافی بگذاریم.
• برای آرامش خود می توانیم با صدای بلند شعر یا دعا بخوانیم.
• برای آرامش خود می توانیم مجموعه ای از عکس­ها، خاطرات، نامه­ها و نوشته­های متوفی را تهیه کنیم.
• برای آرامش خود می توانیم مجموعه ای از آهنگ‌ها و فیلم‌هایی که ما را به یاد متوفی می اندازد، تهیه کنیم.
• برای آرامش خود می توانیم در زمان خاصی از روز یا هفته به یاد عزیز از دست رفته شمع روشن کنیم.
• برای آرامش خود می توانیم به خیریه کمک کنیم.
• برای آرامش خود می توانیم کارهایی که متوفی علاقه داشته است را انجام دهیم.
• برای آرامش خود می توانیم به یاد متوفی گل یا درخت بکاریم.
• در زمان مناسب، وقتی از ایمنی خود و دیگران از نظر گسترش ویروس مطمئن هستیم، بر سر مزار عزیز از دست رفته حاضر شویم
• غمگینی، شوک، عدم باور فوت عزیز، گیجی، خشم و احساس گناه معمولا در سوگ تجربه می شوند و کاملا طبیعی هستند.
• احساسات خود را بپذیریم و با نزدیکان مان در مورد آنها صحبت کنیم.
• یادمان باشد که برای گذراندن این دوران سخت، نیاز به زمان داریم.
• مراقب سلامت خود باشیم. خواب کافی و تغذیه سالم داشته باشیم.
• از مصرف الکل و سایر مواد برای سرکوب حس های منفی پرهیز کنیم.
• اگر خودمان احساس نیاز می کنیم یا اطرافیان به ما توصیه می‌کنند از یک مشاور، روانشناس یا روانپزشک کمک بگیریم

پیام در خصوص غمگینی و بی‌حوصلگی در همه­گیری ویروس کرونا

• داشتن اضطراب و نگرانی به دلیل شیوع ویروس کرونا، طبیعی است.
• در مورد احساس و نگرانی‌های خود از طریق تماس تلفنی و تصویری، با دوستان و خانواده صحبت کنیم.
• با دوستان و آشنایان خود از طریق تماس تلفنی و تصویری در ارتباط باشیم.
• سعی کنیم فعالیت‌های هرچند کوچک در منزل انجام دهیم.
• در منزل، خود را سرگرم کنیم و به فعالیت‌هایی که قبلا برایمان لذت بخش بوده مانند کتاب خواندن، فیلم دیدن و بازی بپردازیم.
• در خانه ورزش کنیم یا در یک مکان خلوت نزدیک به منزل قدم بزنیم.
• نظم زندگی خود را مثل ساعت خواب و وعده­های غذایی منظم حفظ کنیم.
• برای داشتن فعالیت بدنی روزانه برنامه ریزی کنیم.
• برای یک روز یا یک هفته، هدف‌های کوچک برای خودمان تعیین و برای انجام آنها برنامه ریزی کنیم.
• روی «اکنون» و «اینجا» تمرکز کنیم، دایم فکر نکنیم چه اتفاقی در آینده خواهد افتاد.
• روش‌های آرام‌سازی عضلانی را یاد بگیریم و به کار ببریم.
• به جنبه­های مثبت مسایل توجه کنیم. برای مثال از 100 نفر مبتلا به ویروس کرونا 98 نفر بهبود پیدا می­کنند.
• به خودمان یادآوری کنیم، همه­گیری ویروس کرونا، دوره­ای کوتاه و گذرا است.
• از الکل، سیگار، مواد مخدر و محرک برای مقابله با احساس و افکار منفی استفاده نکنیم.
• از دارو بدون تجویز پزشک برای مقابله با احساس و افکار منفی استفاده نکنیم.
• تا حد امکان و به اندازه کافی، غذای سالم و تازه مانند میوه و سبزی مصرف کنیم.
• در صورت داشتن نشانه های آزاردهنده نظیر افکار منفی علیرغم به‌کارگیری روش های خودمراقبتی، با پزشک، روانشناس یا روانپزشک مشورت کنیم.