• خانواده فرد مبتلا به کووید 19 ممکن است بیشتر از افراد عادی تحت استرس باشند.
• خانواده فرد مبتلا به کووید 19 از یکسو نگران وضع بیمار خود و از سوی دیگر نگران است خود و سایر افراد خانواده نیز به این بیماری مبتلا شده باشند.
• قرنطینه کردن خود در منزل و محروم شدن از ارتباط با اقوام و دوستان می تواند استرس را افزایش دهد.
• اطلاعات نادرست و شایعات در مورد بیماری کووید 19 ترس ها و نگرانی های ما را افزایش می دهد.
• اطلاعات مربوط به بیماری کووید 19 (شامل شیوع بیماری، نرخ مرگ و میر، احتمال ابتلا و پیامد درمان) را از منابع قابل اعتماد به دست آورید.
• در مورد وضعیت بیمار خود، فقط از پزشک معالج او اطلاعات بگیریم.
• ارتباط خود را با بیمار حفظ کنیم. اگر در منزل و در اتاق جداگانه ای قرنطینه است با رعایت اصول بهداشتی با او ارتباط برقرار کنیم و یا با استفاده از گوشی موبایل و شبکه های مجازی با او در ارتباط باشیم.
• اگر بیمار در بیمارستان بستری است درخواست کنیم تا در صورت امکان، از طریق موبایل با او صحبت کنیم یا ارتباط آنلاین با او داشته باشیم.
• برقراری ارتباط با بیمار نگرانی های ما را کاهش داده و اثرات روانی ناشی از ابتلا به بیماری و قرنطینه شدن را در بیمار کاهش می دهد.
• از طریق تلفن و یا شبکه های مجازی با کسانی که به آن ها اعتماد دارید (دوستان، آشنایان و ..) در ارتباط باشیم و در مورد احساسات و نگرانی هایمان با آنها صحبت کنیم.
• ارتباط با افرادی که با آنها صمیمی هستیم یکی از بهترین روش هایی است که می تواند اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی را در زمان قرنطینه کاهش دهد.
• از دوستان خود کمک بخواهیم، مجبور نیستیم به تنهایی با شرایط استرس زا مقابله کنیم.
• از آشنایان و دوستان خود بخواهیم کارهای اداری ما را انجام دهند.
• از آشنایان و دوستان خود بخواهیم خریدهای ما را انجام داده و با رعایت اصول بهداشتی به دست ما  برسانند.
• عبادت و راز و نیاز با خداوند بسیار تسلی­بخش است.
• نظم معمول زندگی خود را حفظ کرده و امور معمول روزانه را انجام دهیم.
• خواب ناکافی و تغذیه نامرتب و ناسالم، سطح استرس را افزایش می دهد.
• زمان کافی برای استراحت و خواب اختصاص دهیم.
• تغذیه خوب و سالمی داشته باشیم.
• فعالیت بدنی و ورزش را فراموش نکنیم. برای مثال انجام فعالیت های ورزشی در منزل
• زمانی را به انجام فعالیت های مورد علاقه و یا لذت بخش اختصاص دهیم.
• به کارهایی فکر کنیم که همیشه می خواستیم انجام دهیم ولی فرصت آن را نداشتیم و برای انجام آنها برنامه ریزی کنیم.
• اجبار برای ماندن در خانه، فرصت خوبی برای انجام کارهایی است که همیشه می خواستیم انجام دهیم ولی فرصتش پیش نیامده بود.
• به هیچ وجه از سیگار و الکل و سایر مواد روان گردان برای کاهش استرس خود استفاده نکنیم.
• افکار منفی (آخه چرا برای ما این اتفاق افتاده، چقدر بدشانس هستیم، اگر بلایی سر همسرم بیاد چه کار کنم و ...) را از خود دور کنیم.
• افکار منفی نه تنها کمکی به بهتر شدن اوضاع نمی کند، بلکه سطح اضطراب ما را افزایش می دهد.
• افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کنیم.
• با خود فکر کنیم، این حادثه زودگذر است، اوضاع بهترخواهد شد.
• با خود فکر کنیم، این وضعیت ناخوشایند است، ولی وحشتناك نیست.
• با خود فکر کنیم، می‌دانم آدم ناتوان و درمانده اي نیستم .
• با خود فکر کنیم، می‌توانم این وضعیت را براي مدتی تحمل کنم.
• با خود فکر کنیم، قرار نیست این وضعیت تا ابد ادامه پیدا کند.
• از روش های آرام سازی استفاده کنیم.
• مراقب سلامت روان فرزندان خود باشیم.

   کودکان مانند بزرگسالان و حتی بیش­تر از آن­ها تحت تاثیر بحران­ها و استرس­ها قرار می­­گیرند،­ کودکان ممکن است با توجه به سن­شان واکنش­های هیجانی و افکار مختلف (مانند دنبال مقصر گشتن، بزرگ­نمایی خطرات، یا انکار خطرات) داشته باشند. هرچند اغلب نمی­توانند در مورد آن به­خوبی صحبت کنند و ممکن است به شکل­های متفاوتی به آن واکنش نشان دهند، مثلا ً به والدین بچسبند، گوشه­گیر، مضطرب، بی­قرار، عصبانی شوند و حتی شب­ادراری پیدا کنند.

چگونه با کودکان در مورد شرایط بحرانی گفتگو کنیم؟

• کودکان میزان امن بودن خودشان را از هیجانات والدین متوجه می­شوند. پس در هنگام گفتگو با کودک، با آرامش صحبت کنید. الگوی خوبی برای کودک باشید. در شرایط بحران اول باید استرس خودتان را مدیریت کنید تا بتوانید استرس فرزندتان را مدیریت کنید. تلاش کنید بر ترس­هایتان مسلط باشید. هر چند لزومی ندارد نگرانی خود را از کودک مخفی کنید و اگر کودک متوجه استرس شما شد، علت نگرانی و استرس خود را به زبان ساده با او درمیان بگذارید.
• ابتدا دانسته­ها و نگرانی­های کودک را در مورد بحران بپرسید. بررسی کنید آیا سوء برداشت­ها و نگرانی­های کاذبی دارد. از کودک بپرسید: تو راجع به این موضوع چه شنیده­ای؟؛ راجع به این شرایط چه فکری داری؟؛ چه چیزهایی نگرانت می­کند؟
• کودک را تشویق کنید، در مورد اتفاق­ها و ترس­هایش حرف بزند و گوش کنید. ولی کودک را برای حرف زدن و بیان احساسات تحت فشار قرار ندهید. به او بگویید که تجربه احساسات مختلف مانند ترس در این شرایط طبیعی است.
• به کودکان با زبانی ساده و قابل فهم اطلاعات درست بدهید. از کلماتی استفاده کنید که اهمیت موضوع را نشان می­دهند ولی ترس و وحشت ایجاد نمی­کنند. مثلا "احتمال ابتلا به یک بیماری شبیه سرماخوردگی وجود دارد و بعضی افراد بیماری شدیدتری را می گیرند، پس لازم است مراقبت کنیم که بیمار نشویم". اما کودک را نترسانید. مثلا نگوئید: "اوضاع خیلی خطرناک یا وحشتناک است، امکان داره همه بمیرند".
• در شرایط سخت، هرچه سن کودکان کمتر باشد، به توجه، اطمینان بخشی و آرامش بیش­تری نیاز دارند. به کودک بگویید کنارش هستید و از او حمایت می­کنید.
• همه‌ی اطلاعات را یک‌جا به کودک ندهید. در هر مرحله اطلاعات مورد نیاز را در اختیار کودک قرار دهید. مثلا قبل از ابتلا افراد نزدیک یا خود کودک، اطلاعات مربوط به پیشگیری را بدهید و زمانی­که بیماری در افراد خانواده یا خود کودک بروز کرد، اطلاعات مربوط به مراقبت در این شرایط را بدهید. لازم نیست پاسخ همه سوالات او را بدانید. از دادن اطلاعاتی که از درستی آن ها مطمئن نیستید یا چیزی نمی­دانید، اجتناب کنید.
• امکانات مراقبتی و حمایتی را به کودک معرفی و امید را در وی تقویت کنید. مثلا در مورد همه­گیری بیماری­ها توضیح دهید: اگر بیمار بشویم پزشکان، پرستاران و پرسنل بهداشت و درمان به ما کمک می کنند. ضمنا اگر لازم باشد دوستان و فامیل هم آماده هستند که کمک کنند.
• راه­های پیشگیری از ابتلا به بیماری را متناسب با سن کودک به او یاد دهید. می­توانید این آموزش را از طریق بازی منتقل کنید. مثل نحوه شستن دست.
• تاحد امکان اخبار را در حضور کودکان دنبال نکنید. سعی کنید مواجهه کودک با اخبار و صحنه­های دل­خراش را تا حد ممکن محدود کنید. نیازی نیست تمام جزئیات مانند تعداد مرگ و میر ناشی از کرونا را به او بدهید.
• تا حد ممکن، نظم برنامه­های روزمره کودک مانند غذا، خواب و بازی حفظ کنید. اگر از تنها خوابیدن اجتناب می­کند موقع خوابیدن کنارش باشید.
• متناسب با سن کودک، راه­های ساده برای کاهش نشانه های اضطراب به او یاد دهید مانند: تنفس آهسته و عمیق، مثال پر و خالی شدن بادکنک را بگویید؛ تمرینات تن آرامی را به او یاد دهید، مثل یک عروسک پارچه­ای خودش را شل کند؛ به موسیقی آرام بخش گوش کند؛ یا مشغول بازی شود.
• توجه کودکان را به واکنش­ها و رفتارهای اطرافیان و دوستان جلب کنید. از آنها بخواهید توجه کنند دیگران چطور با شرایط بحرانی کنار می­آیند؟ مثلا با بقیه صحبت می­کنند؟ تلویزیون می­بینند، یا بازی می­کنند.
• بیش­تر کودکان با شرایط بحران کنار می­آیند ولی در برخی موارد ممکن است که شدت استرس، اضطراب و اجتناب کودک زیاد باشد، در این صورت با متخصصان سلامت روان مشورت کنید و کمک بگیرید.

زمان­هایی که کودکان وقت بیش­تری در خانه می­مانند، چه کنیم؟

کودکان درشرايط بحران و پس از وقوع حوادث ناگوار بيش از هر زمان ديگری نياز به بازی وتفريح دارند. بازی باعث منحرف کردن توجه آنان از استرس می شود و به آنها آرامش می دهد.

• سعی کنید برنامه های سرگرمی و بازی کودکان را بیشتر کنید.
• تلویزیون ببیند، موزیک گوش دهد, کاردستی درست کند، کتاب بخواند.
• وقت بیش­تری به کودکان اختصاص بدهید. با آنها صحبت کنید و به نگرانی­شان گوش دهید.
• از مدرسه و معلم فرزندتان بخواهید که تکالیف و برگه­های آموزشی را از طریق شبکه­های مجازی به شما بدهند تا بچه­ها بتوانند فعالیت­های روزمره خود را انجام دهند.

در زمان قرنطینه یا بستری به کودک چه چیزی بگوییم؟

قرنطینه یا بستری برای کودک ممکن است ترسناک یا کسل کننده باشد. برای کاهش ترس کودک اقدامات زیر را انجام دهید:

• تا حد ممکن، کودکان را در کنار خود نگه دارید، اگر به دلایل مختلف مانند بستری یا قرنظینه شدن مجبور به جدایی شدید، با اطمینان بخشی برای او توضیح دهید که کودک و یا یکی از اعضای خانواده حالش خوب نیست و باید در بیمارستان بستری شود تا دکترها به او کمک کنند، که حالشان بهتر شود.
• به طور منظم با او تماس تلفنی، ویدیویی داشته باشید. به آنها اطمینان دهید همه چیز مرتب است.
• گاهی پرت کردن حواس کودک بهترین راه حل است. کودک را با بازی، تماشای تلویزیون، یا خواندن کتاب سرگرم کنید.