نان همواره در سفره ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده و قوت اصلی مردم کشورمان را تشکیل می دهد و بخش قابل توجهی از پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن و همچنین انواع ویتامین های گروه B و آهن و فیبر غذایی از آن تامین می گردد.
سبوس چیست؟
- سبوس جدار خارجی گندم است وآن قسمت از گندم است كه دائماً در معرض آفتاب و هوا بوده و از تشعشع خورشید استفاده می كند.
که دارای ارزش تغذیهای فراوانی مانند انواع ویتامینها، کلسیم، آهن، فیبر، روی و پتاسیم و … میباشد که میتواند نقش مهمی در سلامتی داشته باشد.
مزایای سبوس:
- دلیل اصلی مغذی بودن سبوس، وجودویتامینهای گروه B است. وقتی سبوس غلات جدا میشود، ویتامینهای B1 یا تیامین، B3 یا نیاسین و بیوتین در آنها کم میشود. در واقع، منبع اصلی ویتامینهای گروه B غلات هستند اما نانهای سفید و بدون سبوس از این لحاظ فقیر تلقی میشوند.
- سبوس نان از یبوست پیشگیری می نماید.
- علاوه بر این سبوس، از مواد غذایی مورد نیاز باکتری های روده است که علیه بیماری های میکروبی روده عمل می کند و سیستم ایمنی بدن را فعال می سازد.
- سبوس بعلت داشتن مواد فیبری(کربوهیدراتهای پیچیده) به جای قندهای ساده ای چون شکر و دیگر مواد نشاسته ای توصیه میشود که مواد فیبری موجود در نان سبوس دار، کلسترول و مواد سمی حاصل از تجزیه مواد غذایی را جذب کرده و از روده دفع می کنند.
- نانهای سبوسدار به کندی هضم میشوند و دستگاه گوارش برای تجزیه آن به زمان بیشتری نیاز دارد که در نتیجه ی آن غلظت قند خون و انسولین، به کندی افزایش مییابد.
- برای سلامتی و پیشگیری از بیماری دیابت بسیار مناسب میباشد.
درصد سبوس گیری نانها
- مشکلی که اکنون در کیفیت تولید آرد نانوایی ها وجود دارد، میزان بالای سبوس گیری آن است که متاسفانه به بهانه ذائقه مردم و با این استدلال که مردم نان سفیدتر دوست دارند، کارخانه های تولید آرد به سمت سبوس گیری بیشتر حرکت کرده اند.
- میزان سبوس گیری آرد نان تافتون که باید حداکثر حدود 13 تا 13.5 درصد باشد اکنون به 15 تا 18 درصد و در برخی کارخانه ها به حدود 23 درصد رسیده است، این تصمیم اشتباهی است که به بهانه تولید نان سفید انجام شده است و سلامت مردم را به خطر می اندازد.
- پیشنهاد وزارت بهداشت این است که استاندارد سبوس آرد نان ها به استاندارد قبلی برگردد و برای نان سنگک 7% برای نان تافتون 13.5 % باشد. در مورد آرد نان بربری استاندارد قبلی 18 % سبوس گیری بود که پیشنهاد وزارت بهداشت این است که این استاندارد نیز بازنگری شود و میزان سبوس گیری آرد بربری نیز کاهش یابد.
چند باور غلط در خصوص نان های سبوس دار:
- سبوس را میتوان در هنگام طبخ نان به خمیر اضافه کرد؟؟!!!
- *نانهای تهیه شده با آرد سفید باکیفیت تر از نانهای تیره هستند؟؟!!!.
- *با اضافه کردن جوهر قند به آرد میتوان علاوه بر سفید کردن رنگ نان به افزایش کیفیت آن کمک نمود ؟؟!!!
- کار افزایش میزان سبوس نان، یک کار تدریجی است و باید گام به گام میزان سبوس آرد نان ها را افزایش دهیم تا به استانداردی برسیم که هم سلامت مردم را تامین کند و هم ذائقه و نیاز بازار را داشته باشد
- فرهنگ استفاده از نانهای سبوس دار نیاز به تغییر رفتار و نگرش نانوایان و نیز عموم مردم دارد
انتظار میرود:
- مردم نانهای سبوس دار و تیره را به نانهای سفید ترجیح دهند
- در خصوص عدم افزودن جوهر قند و جوش شیرین در نانوایی ها حساسیت بیشتری نشان دهند